08 Mayıs 2025

Üniversitemiz Geleceğin Bilgi Liderlerini Dijital Çağa Hazırlıyor

Üniversitemiz ev sahipliğinde, Gençlik ve Spor Bakanlığının ÜNİDES Projesi olan Bilgi Biliminde Yapay Zekâ ve Dijital Dönüşüm Öğrenci Kampı Geleceğin Bilgi Profesyonelleri Buluşuyor etkinliği kapsamında ‘’Kütüphaneciliğin Geleceği ve Dijital Okuryazarlık’’ paneli düzenlendi.
Yahya Kemal Konferans Salonu’nda düzenlenen etkinliğe Rektör Yardımcımız ve İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Erol Yılmaz, akademik ve idari personelimizin yanı sıra ülkemizin farklı üniversitelerinden gelen akademisyen ve Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü öğrenci topluluk başkanları ile öğrencilerimiz katıldı.
Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı ile başlayan programın açılış konuşmasını gerçekleştiren Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Erol Yılmaz, ‘’Dün gerçekleştirilen etkinliğimiz sonrasında bugün de bir saniyesi bile kaçırılmayacak derecede önemli bir panelimizle devam ediyoruz. İşin üstatları bugün konuşacaklar. Bilgi okuryazarlığı, dijital okuryazarlığı da kapsayan üst bir şemsiyedir. Bunun Türkiye’de ilklerini yapanlardan birisi Çankırı Karatekin Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı ve Kurucu Bölüm Başkanı Prof. Dr. Coşkun Polat Hocamız bu konularla ilgili uzun yıllardır çalışmalar yapıyor. Bugün bu oturumda kütüphaneciliğin geleceğini konuşacağız. Ancak insan olmamız ve sekiz buçuk milyar insandan birisi olduğumuz için dünyanın geleceğini aklımızın bir köşesinde tutmalıyız. Bir küresel kötülük korosunun zalimliği eşliğinde dünyanın geleceğini vicdanlı insanlar düşünüyor. 7 Ekim 2023 gününden bugüne devam eden bir soykırımdan dolayı içimiz kanıyor. Gazze’de 3500 çocuğun ölümle burun buruna olduğu haberini alıyoruz. Sebebiyse bombalar değil açlık. 3500 çocuk her an ölebiliyor. Yine taze bir haber iki nükleer güç sahibi ülke karşı karşıya geliyor. Bir tarafta sabah “Euzu billahi mineşşeytanirracim bismillahirrahmanirrahim” diye yani; ‘Esirgeyen şeytanın şerrinden esirgeyen ve bağışlayan Allah’a sığınırım’ yani pür iyilikle başlayan, o güne iyilikler yaparak başlamak isteyen insanlar var. Bir tarafta da şu ülkeye veya herhangi bir topluluğa ya da insana ne kötülük yapabilirim diye uyanan var. Ama ne olursa olsun güneş yine bıkmadan doğdu ve bizler de bıkmayacağız.

‘Mesleğimiz yaşanan dijital gelişmelerden sonra bambaşka bir ekosisteme dönüştü’

Bilginin dijitalleşmesiyle birlikte yaşanan dönüşümün kütüphanecilik gibi meslekleri yeniden şekillendirdiği belirten Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Erol Yılmaz, ‘’Bugün ’Kütüphaneciliğin Geleceği ve Dijital Okuryazarlık’ başlığını görünce düşündüm. Biz, kart katalog nesliyiz. Bilgisayarın olmadığı bir dönemden bugünlere geldik. Tabi bu siz dijital yerliler için bir şey ifade etmeyecek. Çünkü sizler dijital bir ortamda doğdunuz ve kart katalogları sadece müze unsuru olarak görebiliyorsunuz. Bizim yaşadığımız biraz daha dramatik bir değişim. Öğrenciyken kart katalogdan araştırma yapardık. Bugün ise, bir tık ile her şey önünüzde. Mesleğimiz yaşanan dijital gelişmelerden sonra bambaşka bir ekosisteme dönüştü. Bizler içerisinde bulunduğumuz bu geleceği özellikle dijital yayınlar olarak sizlerin aracılığıyla ve hocalarımızın katkısıyla yakalamak zorundayız. Ülke olarak da meslek olarak da at başı gidiyoruz. Uluslararası arenada başarılarımız var. Çok kıymetli meslektaşlarımız üst birliğimiz olan Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kuruluşları Birliği (IFLA) da önemli pozisyonlarda görev aldılar. Sizlerin onları geçeceğinizden hiç kuşkum yok. Üstte bir hedef, Kızılelma varsa o Kızılelma’yı bugünden hedeflerseniz ve kendinizi doldurursanız hedefinize öyle gidersiniz. Evet bir makam var ama o makamda neden siz olmayasınız. İnşallah bugün önemli üstatlarımızla zenginleşeceğiz. Bugün bu etkinlikte emeği olan herkese teşekkür ediyorum.’’ ifadelerini kullandı.
Açılış konuşmasının ardından panele geçildi. Panelin ilk konuşmacısı, Çankırı Karatekin Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Coşkun Polat, yapay zekânın tanımıyla başlayarak, bu teknolojinin üniversitelerde araştırma faaliyetlerine ve akademik değerlere olan etkilerini değerlendirdi. Ayrıca bilgi okuryazarlığı, etik sorumluluklar ve yapay zekânın bilginin etik kullanımı üzerindeki etkileri hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Polat, "Yapay zekâ sadece bir teknoloji değil, aynı zamanda üniversitelerdeki düşünsel temelleri etkileyen bir dönüşüm aracıdır." dedi.

Ankara Üniversitesi Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Nevzat Özel, yapay zekânın gündelik yaşamı kolaylaştırma gücüne dikkat çekerek, dijital dönüşümün sunduğu fırsatları vurguladı. Özellikle sağlık, eğitim ve kamu hizmetlerinde yapay zekâ destekli sistemlerin verimlilik sağladığını belirtti. Prof. Dr. Özel, yapay zekânın Türk kütüphaneciliğindeki rolünü değerlendirerek, kullanıcı deneyimini iyileştiren teknolojik altyapıların gelişmesi gerektiğini ifade etti. Kütüphanelerin, dijital çağda bilginin merkezi olmaya devam edebilmesi için yapay zekâyla entegre çözümler üretmesinin zorunluluk haline geldiğini vurguladı.

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Akkaya ise yapay zekânın beraberinde getirdiği etik sorunlar ve belirsizlikler üzerinde durdu. Akkaya, bu sorunların yalnızca teknik değil aynı zamanda insani ve sosyal yönleriyle de değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Yapay zekâ sistemlerinin karar alma süreçlerinde şeffaflık, hesap verebilirlik ve insan onuruna saygı ilkelerine uygun biçimde tasarlanmasının önemini vurguladı. Ayrıca yapay zekâ ile ilgili etik rehberlerin oluşturulması ve bu alanlarda yasal düzenlemelere ihtiyaç duyulduğunu belirtti.

Çankırı Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Burak Eroğlu, yapay zekânın kütüphane hizmetlerine entegrasyonu konusunda bilgi vererek, konuşmasını Zümer Suresi 9. Ayeti ‘Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu? ile temellendirdi. Dr. Öğr. Üyesi Eroğlu, bu ayetten yola çıkarak bilginin değerine ve bilgiye ulaşma yollarının dönüşümüne dikkat çekti. Yapay zekânın bilgiye erişimi daha hızlı ve etkili hâle getirmesiyle, kütüphanelerin rehberlik rolünün daha da önem kazandığını belirtti.
Üniversitemiz Keskin Meslek Yüksekokulu Çocuk Gelişimi Programı Öğr. Gör. Sinan Güneş, dijital uçurum, dijital gerileme ve çocukların dijital okuryazarlığı üzerine konuştu. Yapay zekâ okuryazarlığının erken yaşta kazandırılması gerektiğini belirten Güneş, dijital bağımlılığın çocuk gelişimine etkilerine dikkat çekti. Ayrıca ülkemizin dijitalleşen dünyada geri kalmaması için çocuklara dijital becerilerin kazandırılmasının zorunlu olduğunu ifade etti.
Üniversitemiz İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Arş. Gör. Zeynep Nurbanu Arslan, kütüphanelerin dijital kapsayıcılık açısından üstlendikleri rolü ve dijital çağda kütüphanelerin dönüşümünü ele aldı. Bilgiye erişimde fırsat eşitliği sağlanmasının önemine vurgu yaptı.
Üniversitemiz İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Kasım Binici ise yapay zekânın bilgi ve belge yönetimi alanındaki yeri, veri güvenliği ve veri yönetimi konularını masaya yatırdı. Binici, yapay zekânın verilerle kurduğu ilişkinin şeffaflık, güvenlik ve etik açıdan değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Konuşmaların ardından katılımcıların panelistlere soru sorması ve soruların cevaplanmasıyla program devam etti.